Kunst verbroedert

Kunst presenteren in organisaties kan een bijdrage leveren aan het bedrijfsresultaat. Dat is meer dan dat het een fraaie en uitnodigende aanblik in de ontvangstruimte geeft. Maar daar moet je wel wat voor doen, namelijk openhartig zijn. Dit ga ik hieronder uitleggen.

Menselijk gedrag wordt altijd gedreven door iemands diepste verlangens, want iemand zoekt altijd vervulling daarvoor. Als we gedrag willen begrijpen en kunnen kiezen of laten kiezen, is het nuttig die verlangens te kennen. Dat is lastig, want behoeften staan niet op voorhoofden van mensen geschreven en zijn ook geen voor de hand liggend onderwerp van gesprek. Gelukkig hebben mensen emoties of gevoelens, die ons hierbij goed van dienst kunnen zijn. Die ontstaan als een behoefte geraakt wordt door een waarneming. Komen we iets tekort, dan ontstaat een onaangenaam gevoel zoals verdriet, woede, angst. Wordt zo’n tekort aangevuld, dan ontstaat een positief gevoel zoals vreugde, uitgelatenheid, blijheid. Die gevoelens wijzen daarom naar die onderliggende behoeften. Maar de vaardigheid om iets met deze constatering te doen missen we meestal nog.

We hebben het model voor dit mechanisme, dat in de 60-er jaren al is geïnitieerd door Marshall Rosenberg voor zijn Non-violent Communication, verder uitgewerkt en aangevuld.

Ook bij kunstuitingen ontstaan emoties. Iedereen beleeft ze tijdens bijvoorbeeld het beluisteren van muziek, het kijken naar een schilderij of beeldhouwwerk, het lezen van boeken of gedichten. Dat komt, omdat dergelijke kunstuitingen dan diepliggende behoeften raken. De behoefte aan harmonie ligt vaak voor de hand. Maar ook de behoefte aan zelfexpressie, autonomie of authenticiteit worden bij sommige mensen door bepaalde kunstuitingen geraakt en leiden tot, soms heftige, emoties. Die emoties kunnen ons dan helpen om ons bewust te worden van onze behoeften. En die behoeften zijn drijfveren van gedrag dat ze vervult, privé maar ook in organisaties. Zo zijn kunstbeleving en gedrag gekoppeld.

Iedereen ervaart onderlinge verbinding wanneer behoeften door groepsleden worden gedeeld, wanneer gedeeld wordt wat iemand drijft, wanneer daar vrij over gesproken kan worden. Kunst samen ervaren en hierover van gedachten wisselen, opborrelende emoties uitspreken en onderliggende behoeften delen creëert daarom verbinding, verbroedert. En verbinding versterkt het functioneren van team of organisatie, daar is geen discussie over. En zo kan kunst een belangrijke rol spelen bij het functioneren van organisaties.

Kunst verbroedert dus, maar dat gaat niet vanzelf. Hang organisaties vol met kunst, presenteer allerlei vormen van kunst en, vooral, heb het er vervolgens onderling over, in een open sfeer zonder dwang. Organiseer dit. Dat helpt echt!

Zie ook www.openhartigheid.nl