Re-integratie en outplacement, maar ook duurzaam
inzetten van mensen in de arbeidsmarkt kun je zien als een project, met
een nieuwe baan voor de betrokken kandidaat als projectresultaat. Maar het kan
ook anders. Als een kandidaat zo wordt gecoacht dat hij leert om voor zichzelf
te zorgen, is het resultaat vele malen beter. Deze persoon heeft geen vis
gekregen, maar heeft geleerd te vissen. Met andere woorden, hij kan op eigen
kracht zijn loopbaanpad vervolgen.
Maar hoe doe je dat? Stel, dat …
- … Een re-integratiekandidaat een grondig inzicht heeft in zichzelf, in wat hij nastreeft in het leven, in zijn basisbehoeften, zijn drijfveren van gedrag.
- … Hij altijd kan nagaan wat iets hem oplevert, wat hij er als individu aan heeft.
- … Iemand dat ook kan uitdragen, aan anderen kan vertellen en daar ook bij anderen naar kan vragen, dat hij openhartig is, dus.
- … Hij ook een grondig en feitelijk correct inzicht heeft, eventueel met hulp van een coach, in de mogelijkheden van de arbeidmarkt en wat die voor hem kunnen betekenen.
Veel mensen, ongeacht opleidingsniveau of
achtergrond, missen dit inzicht. Maar zou iemand met dit inzicht dan kunnen
bedenken, wat bepaald werk hem zal bieden? Zal hij dan een goed beeld krijgen
van wat banen voor hem kunnen betekenen, hoe ze hem wel of niet verder kunnen
helpen in waar hij als mens op gefocust is? Zal hij dan een plan kunnen maken
op welke manier hij een invulling voor een ‘werkzaam bestaan’ gaat zoeken? En
is hij zich dan zó duidelijk bewust hoe die invulling hem gaat helpen, dat hij
enthousiast wordt en met gretigheid op zoek gaat? En enthousiasme en gretigheid
helpen.
Zoiets is bereikbaar, als je de vervulling van je
basisbehoeften de ruimte geeft, als je met focus op je basisbehoeften vrij om
je heen kijkt en kansen ontdekt. En iedereen weet, je ziet iets beter, naarmate
het van meer belang voor je is en ‘echt’ aansluit bij je basisbehoeften. Dat is
bij werkzoekenden niet anders. Je kwaliteiten en vaardigheden worden dan
daadwerkelijk benut en je hebt plezier in wat je doet.
Maar we zijn er nog niet. Zo’n werkzoekende, die
goed weet wat hij zoekt en daar ook enthousiast voor is, kan dat beeld heel
openhartig aan anderen uitleggen en daarop laten reageren. Die reacties zullen
positief, negatief, nieuwsgierig of kritisch zijn. Maar als die reacties vanuit
dezelfde feiten en vanuit individuele drijfveren worden gedaan, zijn ze altijd
waardevol. Die ander heeft weliswaar een ander perspectief, maar kan fungeren
als een spiegel die, mits zonder vooroordeel waargenomen, aanzet tot verder
onderzoeken en ontdekken. Want iemand laat hiermee zien wat iets voor hem
betekent en zo ontstaat verbinding. En als is geleerd hoe daar weer op te
reageren, met doorvragen, nieuwsgierig, echt enthousiasme tonend, wordt een
werkzoekende vaardiger en leert hij a.h.w. vissen i.p.v. een trucje voor één
bepaalde situatie. Zo’n confrontatie kan in oefensituaties gecreëerd worden. De
persoon in kwestie leert om te gaan met een situatie die veel weg heeft van netwerkgesprekken,
oriënterende contacten en sollicitaties. Want ook werkgevers hebben de neiging
om in te stemmen of kritische vragen te stellen. En de manier waarop een
kandidaat hierop ingaat, in dialoog, in de weerstand of nieuwsgierig zoekend,
bepaalt vaak de afloop van een sollicitatiegesprek.
Openheid over drijfveren creëert altijd verbinding
en dat kan in bijvoorbeeld een sollicitatiegesprek geen kwaad. De werkelijke
confrontatie vindt natuurlijk pas plaats in een reëel sollicitatiegesprek. Maar
met deze aanloop waarin basisbehoeften een cruciale functie gekregen hebben, is
de kans op succes veel groter. Op z’n minst wordt de kans op een keuze die op
dat moment niet bij de persoon past kleiner, want een kandidaat weet waar het
hem om gaat en kan tijdig ontdekken dat een kans niet biedt wat hij nodig
heeft. En ook dat hoort bij vissen.
Zie ook http://www.openhartigheid.nl
